นักกีฬา : นิทรรศการไอเดียเจ๋งๆ ที่บอกเราว่า มนุษย์กลายเป็น ‘นักกีฬา’ ได้อย่างไร?

ถ้าคุณย้อนเวลากลับไป คุณก็รู้ วิชาที่ไม่ชอบมากที่สุดของฉันคือพละ ไม่ต้องพูดถึงความจริงที่ว่ากีฬานั้นแปลกมากจนผู้ชายแทบไม่พูดอะไรเลย แต่เหตุผลที่ฉันจ่ายเงินเยนญี่ปุ่นสำหรับตั๋วเข้าชม ‘Athlete’ นิทรรศการในพิพิธภัณฑ์ 21_21 DESIGN SIGHT ในรปปงหงิ

เป็นเพราะแอปพยากรณ์อากาศบนโทรศัพท์ของฉันบอกว่าฝนตกตลอดกาล ดังนั้นแผนการเดินทางจึงต้องตามน้ำเป็นสถานที่ท่องเที่ยวในร่ม จนกลายเป็นที่เที่ยวเก๋ๆ

อันที่จริง ในใจของฉัน ฉันเห็นนิทรรศการของนักกีฬาว่ามันอาจจะเป็นเรื่องราวในกีฬาที่อยู่ห่างไกลจากตัวฉัน ซึ่งอาจเต็มไปด้วยนักกีฬาญี่ปุ่นที่ไม่รู้จัก ยิ่งคิดก็ยิ่งไม่ฟัง แต่ทันทีที่ฉันก้าวเข้ามา ฉันก็รู้ว่า ‘นักกีฬา’ ไม่ต้องการพูดถึงพวกเขาเลย

‘นักกีฬา’ คนนี้คืออะไร? นิทรรศการเริ่มด้วยการถามฉันแบบนี้

แล้วนักกีฬาคืออะไร? คำตอบอาจเป็นหลายแสนล้าน แต่สิ่งที่ ‘นักกีฬา’ เลือกคือคำตอบ พวกเขาเป็นเพียงคนธรรมดา มีเพียงร่างกายและจิตใจเท่านั้นที่พัฒนาจนมีศักยภาพมากกว่าคนปกติ

แล้วอะไรทำให้มนุษย์ธรรมดาเป็นนักกีฬา?

นิทรรศการนี้เชิญชวนให้เราค้นหาคำตอบ ผ่านการสำรวจหลากหลายหัวข้อที่คัดสรรมาเพื่อบอกเล่าอย่างสนุกและเข้าใจง่าย คือ ผู้กำกับงานนี้ทั้งอดีตนักกีฬาชั้นนำ วิศวกรออกแบบ นักวิจัย และคนทำหนัง (ไม่นับคนและองค์กรที่มาแยมมากมาย) จะเล่าเรื่องแบบโมโนโทนได้ยังไง?

ให้ฉันยกตัวอย่างไฮไลท์ที่ฉันชอบ มาเริ่มกันที่ห้องใหญ่ภายในนิทรรศการที่เปิดโอกาสให้ผู้คนได้ลองค้นหาคำตอบตลอดชีวิตในฐานะนักกีฬา ไม่มีลูกเตะ มีปิงปองให้ตี แต่เราจะเรียนรู้ผ่านนิทรรศการว่าต้องใช้ทักษะในการเป็นนักกีฬา

ลักษณะทางกายภาพของนักกีฬาเป็นโซนที่แสดงให้เห็นว่านักกีฬาฝึกแตกต่างกันอย่างไรสำหรับกีฬาแต่ละประเภท โดยวิธีการบอกผู้ชมคือการยืนและพยายามทำตัวให้เหมือนนักกีฬาแต่ละประเภท

Physicals Controls กล่าวว่านักกีฬาสามารถเป็นนักกีฬาได้ คุณต้องมี 3 ทักษะการควบคุมร่างกายที่สำคัญ คือ แรง เวลา และระยะทาง แล้วให้คนทั่วไปได้ลอง เริ่มจากพยายามดึงเชือกออกมาให้ยาวเท่าที่แสดงในหน้าปัดบนหน้าจอ (แล้วก้มลงดูคำตอบบนหน้าปัดเล็กๆ ของของจริงด้านล่าง) ชมวิดีโอคนกำลังเหวี่ยงเชือก และเวลากระโดด จนได้ลองวัดระยะทางโดยดึงเชือกออกจนสุดความยาวของหน้าจอ

บทสนทนากับจิตใต้สำนึก ‘คนอื่นที่คุ้นเคยที่สุด’

บอกเราว่าเมื่อเราทำกิจวัตรแต่ละอย่างจริง ๆ ร่างกายมีการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อที่ซับซ้อนมาก แต่เราไม่สนใจ ต่างจากนักกีฬาที่ต้องสังเกตและควบคุมได้ตามต้องการ สุดท้ายนี้ไปลงรายละเอียดให้เราดูกัน โดยทำสูตรประจำเช่นพิมพ์คีย์บอร์ดแล้วอธิบายให้เข้าใจกันจนคิดว่าเอานิ้วจิ้มไปจิ้มครั้งเดียว จริงๆแล้วกล้ามเนื้อของเราเคลื่อนไหวได้ละเอียดแค่ไหน?

มุมมองของนักกีฬาพูดถึงสายตาของนักกีฬา พวกเขามีความคิดเห็นอย่างไรเมื่อแข่งขันกัน? และวิธีตีความสิ่งที่คุณเห็นเป็นการกระทำ ผ่านการให้คนลองเป็นผู้เล่นเคนโด้ที่ต้องกดปุ่มฟันดาบอย่างรวดเร็วก่อนที่ศัตรูจะฟันเรา

Time Pressure เป็นการนำความกดดันของนักกีฬาผ่านเราไปเพื่อเอาลูกปิงปองลงหลุมให้ทันเวลา (ลองนึกภาพทีมฟุตบอลที่มีเวลาเหลือ 1 นาทีในการทำประตูและอะไรประมาณนั้น) ก็ไม่ต่างอะไรกับสิ่งที่เราเผชิญในแต่ละวัน

นอกจากที่กล่าวมาทั้งหมดแล้วที่ชวนให้ไปวิ่งเล่น เป็นเวลานาน (และแอบดูชาวบ้านเล่น) นักกีฬายังมีไฮไลท์อื่นๆ รออยู่ หนึ่งในนั้นคืองานแอนิเมชั่นของเส้นที่ลากผ่านจุดสีน้ำเงินระยิบระยับ

นี่คืออะไร? โอ้มันเป็นจิตวิญญาณของนักกีฬาที่วิ่งผ่านอุปสรรคมากมายสู่อนาคต แสงสว่างอันไกลโพ้นคืออนาคตที่พวกเขาใฝ่ฝัน จุดเล็ก ๆ คืออนาคตที่ไม่ได้ถูกเลือก (To Live คือการตัดสินใจทีละอย่าง ฉลากอธิบายงานของพวกเขา)

นี้อาจจะเป็น? – ฉันคิดกับตัวเอง

ไฮไลท์สุดท้ายที่อยากบอกต่อ รอผู้ชมในห้องเล็ก ๆ เมื่อม่านหนาเปิดออกจะพบกับความเงียบและความมืดสนิท แล้วทันใดนั้นคุณก็ได้ยินเสียงฝีเท้าวิ่ง พร้อมภาพนักกีฬาขนาดเท่าตัวจริงวิ่งผ่านมา

นี่คือ The Room of Marvels โชว์รูมแอนิเมชั่นที่แสดงให้เห็นว่า สถิติที่สวยงามแค่ไหนคือนักกีฬาที่มุ่งมั่นสู่ขีดจำกัด ในความมืดคุณสามารถเห็นนักวิ่งมาราธอน นักวิ่งระยะสั้น กระโดดสูง กระโดดไกล ฯลฯ จะวิ่งได้เร็วแค่ไหน? กระโดดได้สูงแค่ไหน

ที่นี่เพื่อแสดงศักยภาพของ ‘นักกีฬา’ ให้เห็นกันชัดๆ

นักกีฬาและฉันโบกมือลาในห้องนี้ แต่เมื่อออกมาแล้ว ยังมีโซนขายของที่ระลึกจากแบรนด์กีฬา Hudler ที่แปลว่ากระโดดข้ามรั้วอีกด้วย

สนุกตรงไหน? ที่ซึ่งแบรนด์นี้ไม่มีอยู่จริง แต่มันเป็นเรื่องที่นิทรรศการเป็นเรื่องสมมติขึ้น โดยคัดสรรสินค้ากีฬาจากแบรนด์ต่างๆ มารวมกัน

(แถมมีบัตรแบรนด์เนมด้วย แล้วก็คว้าไป 1 ใบ)

ถึงเวลาต้องบอกลากันจริงๆ ฉันเดินออกไป แต่หัวใจยังพองโตด้วยความประทับใจ สิ่งที่คุณได้รับจากนักกีฬาไม่ใช่แค่ความเพลิดเพลินเท่านั้น แต่ยังเข้าใจคำว่า ‘นักกีฬา’ ในแบบที่กีฬาติดตามไม่สามารถทำได้

พิเศษที่สุด ฉันรู้ว่าต้องมีหลายสิ่งหลายอย่างที่เราตั้งไว้นอกวัฏจักรชีวิต เพราะมันไม่ใช่ ‘ทาง’ เรื่องราวเหล่านี้มีประตูเล็กๆ ประตูเดียวที่ใครๆ ก็ผ่านไปได้ อยู่ที่เราจะหามันเจอหรือเปล่า และโดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าคุณเป็นนักเล่าเรื่อง ไม่ว่าช่องไหน การค้นหาประตูนี้เป็นสิ่งที่ท้าทาย ให้ค้นหาและทำให้ผู้คนมองเห็นได้

แล้วมันจะไม่อยู่ในสมอง แต่จะจดจำไว้ในใจ เพราะนักกีฬายังอยู่กับผมจนถึงทุกวันนี้

 

ติดตามบทความ / ข่าวสารเพิ่มเติม ได้ที่ : sans-logique.com